|
เขียนโดย ปาณิศรา ชูผล มทศ.
|
|
อาทิตย์, 27 มกราคม 2008 |
|
บ้านขุนมรดก
เรือนไทย(รน)ถิ่นภูเก็จ
ต้นแบบอาคารพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ถลาง
เมื่อครั้งที่จังหวัดภูเก็ตแต่งตั้งคณะทำงานจัดทำประวัติมหาดไทย พัฒน์ จันทร์แก้ว ผศ.สุวัฒน์ วิรุฬห์สิงห์ และ สมหมาย ปิ่นพุทธศิลป์ ได้เดินทางไปเก็บข้อมูลและถ่ายภาพประกอบประวัติของพ่อท่านสมเด็จเจ้า(พ่อท่านแช่มวัดฉลอง) ซึ่งมีเหตุการณ์สำคัญตอนหนึ่งที่วุ่นจีน(อั้งยี่)ได้เผาหมู่บ้านในตำบลฉลองแห่งหนึ่ง จึงได้ชื่อว่า บ้านไฟไหม้
คณะทำงานได้เดินทางไปที่บ้านไฟไหม้ หมู่ที่ ๔ ตำบลฉลอง อ.เมืองภูเก็ต พบบ้านของขุนมรดก(กลอน วัลยะเพ็ชร์) เป็น บ้านเรือนไทยถิ่นภูเก็จ เพียงหลังเดียวที่ยังคงรักษารูปแบบบ้านโบราณที่เก่าแก่ที่สุดของภูเก็ต เมื่อศึกษาในรายละเอียด จึงทราบว่าเคยเป็นบ้านคุณปู่ของผู้ว่ามานิต วัลยะเพ็ชร์ อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดภูเก็ต(พ.ศ.๒๕๒๓ - ๒๕๒๘) จึงเรียกว่า "บ้านปู่ผู้ว่ามานิต" มาระยะหนึ่ง
หลวงมรดก สมัยรัชกาลที่ ๔
|
V
ขุนมรดก(กลอน วัลยะเพ็ชร์) พ.ศ. ๒๔๑๙
|
|
ช.ด้วน<----------------------------|
|-------| |
| |
| ญ.วัน<-----------------------------|
| ช.เกษม<---------------------------|
| ช.ขุนสมหาญ(ชุ่ม วัลยะเพ็ชร์)<|
| |
| v
| นายมานิต วัลยะเพ็ชร์
| อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดภูเก็ต
v
นายเชื้อ วัลยะเพ็ชร์
เจ้าของบ้านขุนมรดก
ในปี พ.ศ.๒๕๒๗ ในช่วงเตรียมการฉลอง ๒๐๐ ปีวีรสตรีเมืองถลาง กลุ่มผู้สนใจประวัติศาสตร์เมืองภูเก็จ ได้เสนอให้มีการจัดสร้างพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ถลาง ดร.เอกวิทย์ ณ ถลาง อธิบดีกรมสามัญศึกษาได้ช่วยประสานงาน จนกระทั่งกรมศิลปากรมอบหมายให้ อุดม สกุลพาณิชย์ สถาปนิกเป็นผู้ออกแบบอาคารพิพิธภัณฑ์ ครั้งแรกได้ออกแบบเป็นแบบชิโนโปรตุกีส สุมน คงสวัสดิ์ รองประธานกลุ่มผู้สนใจประวัติศาสตร์เมืองภูเก็จได้ทักท้วงให้ทบทวนรูปแบบอาคาร เพราะสถาปัตยกรรมแบบชิโนโปรตุกีสแม้จะเป็นเอกลักษณ์เด่นในภูเก็ต แต่ก็มีอายุเพียง ๑๐๐ ปี ภูเก็จมีอายุมากกว่า ๔๐๐ ปี ยิ่งถลางด้วยแล้วมีชื่อปรากฏมาตั้งแต่ พ.ศ.๗๐๐ ภูเก็ตจึงน่าจะมีสถาปัตยกรรมที่เป็นของตนเอง หลังจากนั้นก็มีคณะกรรมการศึกษารูปแบบบ้านโบราณภูเก็ต บ้านปู่ผู้ว่ามานิตหรือบ้านขุนมรดกจึงโดดเด่นขึ้นมาจนมิมีบ้านหลังใดเทียบรัศมี เมื่อเทียบกับรูปกุฏิของพ่อท่านสมเด็จเจ้า (วัดฉลอง)แล้ว เห็นว่าใกล้เคียงกันมาก อุดม สกุลพาณิชย์ ก็ได้อาศัยรูปแบบ บ้านขุนมรดก(บ้านปู่ผู้ว่ามานิต)กับกุฏิพ่อท่านสมเด็จเจ้าเป็นต้นแบบอาคาร พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ถลาง และเป็นที่น่ายินดีและภาคภูมิใจร่วมกันที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ถลาง ได้รับการยกย่องจากสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ เมื่อ ๑๖ เมษายน ๒๕๓๐ เป็นสถาปัตยกรรมดีเด่น ประเภทอาคารส่งเสริมศิลปะและวัฒนธรรม
นายเชื้อ วัลยะเพ็ชร์ ควรได้รับการยกย่องที่ได้รักษาสภาพ "บ้านขุนมรดก" อันเป็นเรือนไทยถิ่นภูเก็จเพียงหลังเดียวให้คงมีสภาพสมบูรณ์ที่สุดไว้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมในภูเก็ตสืบไป.
|