ภูเขาไฟ เป็นธรณีสัณฐาน (โดยทั่วไป คือ ภูเขา) ที่หินหนืด (หินภายในโลกที่ถูกหลอมเหลวด้วยความดันและอุณหภูมิสูง) ปะทุผ่านขึ้นมายังพื้นผิวของดาวเคราะห์ แม้ว่าเราจะสามารถพบภูเขาไฟได้หลายแห่งบนดาวเคราะห์หินและดาวบริวารในระบบสุริยะ แต่บนโลก ภูเขาไฟมักเกิดขึ้นใกล้กับแนวรอยต่อระหว่างแผ่นเปลือกโลก กับเนื้อโลกชั้นนอก  ในประเทศไทยมีภูเขาไฟที่ดับสนิทแล้วที่จังหวัดบุรีรัมย์ จังหวัดลำปาง  มีหินภูเขาไฟที่สลายตัวจากลาวาไปเป็นหินตะกอน ที่อำเภอบ่อพลอยจังหวัดกาญจนบุรีเป็นหินบะซอลต์ปนนิล

เม้าท์เซนต์เฮเลนส์

" />
เม้าท์เซนต์เฮเลนส์

แมกม่าเย็นเป็นลาวา

ภูเขาไฟฟูจิยามา

ภูเขาไฟซากุระจิมาในญี่ปุ่น

ภูเขาไฟซากุระจิมา

ภูเขาไฟประทุพ่นลาวา

Mayon

ภูเขาไฟพ่นควัน

ภูเขาไฟพ่นควัน

TAMBORA

UEOL

Villarica