ไตรสิกขา อันประกอบด้วย ศีล สมาธิ ปัญญา หลักของศาสนาพุทธจะเน้นการปฏิบัติธรรม เพื่อให้เกิดปัญญา ซึ่งเป็นหนทางนำไปสู่การพ้นทุกข์ ซึ่งปัญญาจะเกิดได้นั้นก็ต้องมาจากสมาธิ การจะสร้างสมาธิให้ได้นั้นต้องกำจัดกิเลสเสียก่อน ซึ่งก็จะสามารถทำได้โดยการรักษาศีลนั่นเอง

โรงเรียนวิถีพุทธ

 แนวคิดของ โรงเรียนวิถีพุทธ นี้ ก็จะใช้หลักของ ไตรสิกขา มาบูรณาการ

เพื่อให้ผู้เรียนได้รู้จักการกิน

การอยู่

การดู

การฟัง ให้เป็น

เพื่อให้ผู้เรียนได้เกิดปัญญา โดยวิธีการใช้การสร้างกระบวนการ และสิ่งแวดล้อม

ซึ่งก็คือกัลยาณมิตร หรือครูและเจ้าหน้าที่ เป็นผู้พัฒนานั่นเอง 

โรงเรียนวิถีพุทธ เน้นการจัดสิ่งแวดล้อมเพื่อให้เกิดการพัฒนาโดยเน้นการจัดการใน สี่ ด้านหลักๆ คือ

1. ให้ผู้เรียนได้อยู่ใกล้กับกัลยาณมิตรที่ดี มีความรู้ โดยเน้นที่ครูดี อาจารย์ดี สื่อการสอนต่างๆดี
2. มีการสร้างหลักสูตรการเรียนการสอนที่ดี มีการดูแล และเอาใจใส่
3. มีการคิดวิเคราะห์และการหาเหตุผลที่ดี ตามหลักโยนิโสมนสิการ
4. ให้มีความสามารถนำความรู้ที่มีไปใช้ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม

โรงเรียนวิถีพุทธ จะดูแลและให้ความสำคัญ กับห้องเรียน สถานที่ สิ่งแวดล้อมต่างๆ มีการจัดกิจกรรม การเรียนการสอน  กำหนดหลักสูตรวางแผนการจัดการเรียนการสอน ดูแลด้านการอยู่ร่วมกันระหว่างครูกับนักเรียน การปฏิบัติต่อกันระหว่างครูกับนักเรียน หรือนักเรียนกับนักเรียนด้วยกันเอง แม้กระทั่งกับครูด้วยกัน มีการบริหารจัดการที่ดีและเหมาะสม โดยเน้นในการใช้พุทธรรมเป็นแกนในการจัดการ

ดังนั้นบรรยาการในการเรียนการสอนตามแนว โรงเรียนวิถีพุทธ จะเป็นธรรมชาติ สงบ มีความเอื้ออาทร น้ำใจ ไมตรี เพื่อกระตุ้นให้เกิดการพัฒนาทางด้านสติ และก่อให้เกิดปัญญา อันเป็นหลักสำคัญทางพุทธศาสนา

โรงเรียนวิถีพุทธ เป็นทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจ ซึ่งหลายโรงเรียนได้ใช้แนวทางนี้เป็นหลักในการจัดการเรียนการสอน เด็กๆ ตามแนวนี้จะเป็นคนที่สงบ แจ่มใส มีความคิดที่รอบคอบ มีสติ และมีเหตุผล ผู้ปกครองท่านใดที่สนใจในปรัชญาวิถีพุทธ ก็ลองศึกษาดู ในเมืองไทยมีโรงเรียนแนวนี้อยู่มากมายครับ