ประชากรในภูเก็ต

มานะ สามเมือง
-------

 ชนกลุ่มแรกที่อาศัยอยู่บนเกาะถลาง คือพวกซาไก (Negritos) ซึ่งมีลักษณะคล้ายกับพวก เซมัง (Semang) ซึ่งปัจจุบันอาศัยอยู่ทางฝั่งตะวันตกของคาบสมุทรมลายู  และบนเกาะที่กระจัดกระจายอยู่ในทะเลอันดามัน  ต่อมามีชนชาติมอญจากพะโค(Pegu) เข้าอาศัยอยู่ในดินแดนแถบนี้ สายหนึ่งของพวกนี้ คือพวกเซลัง (Selung หรือ Salon) หรือที่รู้จักกันว่า “ชาวเล” ซึ่งอาศัยอยู่ตามเกาะชายฝั่งในมหาสมุทรอินเดีย  ทะเลอันดามัน

(ภาพซาไก)

 หลังจากชนสองกลุ่มนี้ ก็มีพวกเดินเรือค้าขายมาจากอินเดียฝ่ายใต้แถบอ่าวเบงกอล ได้เข้ามาค้าขายและหาดีบุกบริเวณตะกั่วป่าและรู้จักเกาะถลางในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของตะกั่วป่า ชาวอินเดียที่เข้ายุคแรกซึ่งพิจารณาจากจารึกที่พบที่ตะกั่วป่า สันนิษฐานว่าเป็นพวกทราวิท(Dravidians) จากแคว้นกลิงค์และแคว้นอื่น ๆ ทางฝั่งตะวันออกตอนใต้ของชมพูทวีป ซึ่งชนกลุ่มนี้พูดภาษาทมิฬ
 ต่อมามีพวกจีนเข้ามาอาศัยในช่วงกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย จากนั้นมีฝรั่งชาติต่าง ๆ เข้ามาตั้งถิ่นฐานในเกาะภูเก็ต ชาติแรกที่เข้ามาคือชาวโปรตุเกส ต่อมาเป็นฮอลันดา ฝรั่งเศสในตอนปลายกรุงศรีอยุธยา และอังกฤษในช่วงกรุงธนบุรี

 สำหรับจำนวนประชากรของเมืองภูเก็ต (เดิมเรียกถลาง)นั้น มองซิเออร์ เวเรต์ พ่อค้าชาวฝรั่งเศส บันทึกไว้จดหมายเหตุ เมื่อ พ.ศ.2229 สมัยกรุงศรีอยุธยา ตรงกับแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราชว่า เมืองภูเก็ตมีประชากรประมาณ 6,000 คน อยู่กันเป็นหมู่บ้านต่าง ๆ ความเป็นอยู่ค่อนข้างล้าหลัง  ดังข้อความตอนหนึ่งว่า “…เมืองภูเก็ตที่ข้าพเจ้าอยู่ในบัดนี้นั้นเป็นเกาะเล็ก ๆ …ในเกาะมีคนน้อยที่สุด ทั้งหมดคงมีพลเมืองราว  6,000 คน รวมทั้งเด็กและผู้ใหญ่…เกาะภูเก็ตนี้ไม่เป็นเมือง มีราษฎรพลเมืองตั้งอยู่เป็นหมู่ ๆ อยู่ชายป่าห่างกัน พวกราษฎรเรียกหมู่บ้านที่ใหญ่ที่สุดว่าเมือง พลเมืองในเกาะนี้เป็นคนป่าคนดง เป็นคนไม่รู้จักกิริยาสุภาพ ซึ่งในประเทศสยามทั้งหมดไม่มีที่ใดที่มีคนเลวทรามเท่านี้เลย…”
 การที่มองซิเออร์ เวเรต์ บันทึกว่าชาวภูเก็ตป่าเถื่อนดุร้าย ไม่สุภาพนั้น ไม่น่าเป็นจริงทุกประการ แต่อาจเป็นเพราะความเข้าใจผิดเรื่องขนบธรรมเนียมประเพณี ความไม่เข้าใจเกี่ยวกับภาษา หรือเกิดความไม่พอใจบางอย่างเกิดขึ้น
 พ.ศ. 2327 กัปตันเจมส์  ฟอเรสต์ (Captain  James  Forrest) เดินทางผ่านมาและได้ประมาณจำนวนประชากรไว้ช่วง พ.ศ.2327 (ก่อนเกิดสงครามกับพม่า  พ.ศ.2328) มีพลเมืองประมาณ 12,000 คน แต่พันเอก ยี.อี. เยรินี  ได้ให้ความเห็นว่า จำนวนประชากรที่กัปตันฟอร์เรสต์ กล่าวนั้นน่าจะน้อยกว่าความเป็นจริง โดยคิดว่า กัปตันฟอร์เรสต์ไม่ได้สำรวจทั่วเกาะ พันเอก ยี.อี. เยรินี คาดว่าน่าจะมีประชากรประมาณ 15,000 - 20,000 คน 
 ช่วง พ.ศ. 2367 เป็นปีที่พม่าตีเมืองถลางแตก ชาวถลางต่างอพยพย้ายถิ่นฐาน  ช่วงนี้ประชากรเมืองถลางเหลือประมาณ  6,000  คน
 ปัจจุบันภูเก็ตอยู่ในช่วงของการเปลี่ยนแปลงทั้งในทางด้านสังคม เศรษฐกิจ การเมือง  โครงสร้างประชากรของภูเก็ตจึงเปลี่ยนแปลง  จากอดีตมาก การเพิ่มจำนวนประชากรของภูเก็ตเกิดจากทั้งปัจจัยภายใน และเกิดจากการอพยพโยกย้ายเข้ามาจากต่างจังหวัด สืบเนื่องมาจากการขยายตัวของสังคมภูเก็ต
 พ.ศ.2535 ข้อมูลจากสำนักงานสถิติจังหวัด ภูเก็ตระบุว่ามีประชากรประมาณ 187,052 คน จาก  3  อำเภอ  คือ อำเภอถลาง  อำเภอเมืองและอำเภอกะทู้
 พ.ศ. 2540 จำนวนประชากรจังหวัดภูเก็ต(31 ธันวาคม 2540) ทั้งหมด 226,303 คน เป็นชาย 113,597 คน เป็นหญิง 112,706 คน ความหนาแน่นของประชากร 307.443 คนต่อตารางกิโลเมตร

สถิติข้อมูลประชากรจังหวัดภูเก็ต
ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540

จังหวัดภูเก็ต
รวมทั้งหมด   226,303 คน
ชาย             113,597 คน
หญิง           112,706 คน 

อำเภอถลาง
รวมทั้งหมด    58,713 คน
ชาย               29,394 คน
หญิง              29,319 คน

อำเภอกะทู้
รวมทั้งหมด    16,039 คน
ชาย                8,606 คน
หญิง               7,433   คน 

อำเภอเมืองภูเก็ต
รวมทั้งหมด    82,198 คน
ชาย               41,671 คน
หญิง              40,527 คน

เทศบาลตำบลป่าตอง
รวมทั้งหมด      9,862 คน
ชาย                4,921 คน
หญิง                4941 คน 

เทศบาลนครภูเก็ต
รวมทั้งหมด      59,491 คน
ชาย                29,005 คน
หญิง               30,486 คน

ที่มา : ที่ทำการปกครองจังหวัด

อ้างอิง

ฝ่ายจัดทำหนังสือที่ระลึกการแข่งขันกีฬาเยาวชนแห่งชาติ ครั้งที่ 6  ภูเก็จ’๓๓,  2533

ภูเก็ต : องค์การบริหารส่วนจังหวัด,  รายงานสัมมนาประวัติศาสตร์เมืองถลาง, 2528

ฤดี  ภูมิภูถาวร,  ท้องถิ่นของเรา 1, ภูเก็ต  :  2536

ศิลปากร,กรม ถลาง ภูเก็ตและชายฝั่งทะเลอันดามัน  : 2532