งามศาสตร์ งามศิลป์ ภาษาไทยถิ่นใต้

                                สุรีวรรณ สงวนทอง 

                                                                                                              หนังตะลุงมโนราห์ภาษาใต้

 คือกลิ่นอายอุ่นนักแดนทักษิณ

         สืบสายเลือดสืบสายรักประจักษ์จิณ

                                                                                                        มิสูญสิ้นคนดีศรีวิชัย

                  ประเทศไทยมีภาษาไทยเป็นภาษาประจำชาติ เช่นเดียวกับภาคใต้ที่มีภาษาใต้เป็นภาษาประจำภาค มนต์เสน่ห์ของภาคใต้มิได้มีเพียงแค่น้ำทะเลใส  หาดทรายสีขาว และโลกใต้ท้องทะเลที่สวยงาม แต่ภาคใต้ยังมีอีกหนึ่งมนต์เสน่ห์  นั้นก็คือภาษาไทยถิ่นใต้หรือภาษาใต้ที่ทุกคนรู้จัก นอกจากจะเป็นภาษาที่ใช้สื่อสารระหว่างคนที่อยู่ในท้องถิ่นแล้ว ภาษาใต้ยังแฝงไปด้วยความจริงใจ สอดแทรกไปด้วยความซื่อ จึงทำให้กลายเป็นอัตลักษณ์ของคนใต้ และภาษาใต้ยังโดดเด่นในการช่วยรักษาวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีของท้องถิ่นไว้อีกด้วย อาทิ การแสดงมโนราห์ หนังตะลุง รองเง็ง เป็นต้น

                ศิลปะการแสดงของภาคใต้เป็นเอกลักษณ์และเป็นที่รู้จักทั่วประเทศ การร่ายรำที่สวยงามและอ่อนช้อยบวกกับความแข็งแรงของร่างกาย ที่ต้องการอาศัยความอดทนและการฝึกฝนเป็นอย่างมาก นั้นก็คือการแสดงมโนราห์  และยังมีการกล่าวกลอนประกอบ หรือที่ชาวใต้เรียกว่า ว่าบทหรือขับบท ด้วยภาษาใต้ทำให้เพิ่มเสน่ห์ให้กับการแสดงมโนราห์มากยิ่งขึ้น และอีกหนึ่งการแสดงของภาคใต้ซึ่งเป็นที่เลื่องชื่อไม่แพ้กับการแสดงมโนราห์ นั้นก็คือการแสดงหนังตะลุง ที่ผู้แสดงหรือที่ชาวใต้เรียกว่านายหนัง นอกจากจะใช้พรสวรรค์ที่ติดตัวมาแล้วยังต้องอาศัยไหวพริบปฏิภาณในการคิดมุขคิดบท และต้องเลียนเสียงและสำเนียงของตัวหนังตะลุง ทำให้ตัวหนังตะลุงตัวนั้น ๆ มีชีวิต มีจิตวิญาณ สร้างสีสัน สร้างขบขันให้แก่ผู้ฟังอย่างมาก

                ภาษาจึงไม่ได้เป็นแค่สัญลักษณ์ทางเสียงหรือสัญลักษณ์ทางอักษรที่ใช้ติดต่อสื่อสารทำความเข้าใจซึ่งกันและกันเท่านั้น แต่ภาษายังเป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตของคนในท้องถิ่น ร่วมถึงวัฒนธรรมที่ต้องใช้ภาษาเป็นตัวสื่อให้เห็นถึงความงาม ความเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นตนและภาษายังช่วยสะท้อนความงามของศาสตร์และศิลป์

                ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณีข้างต้น เป็นศาสตร์ ศิลป์ ที่บรรพบุรุษของเราชาวใต้ได้สรรค์สร้างขึ้นมาเป็นเวลาช้านาน แต่ละสิ่งล้วนเป็นสิ่งดีและงดงามทั้งสิ้น ฉะนั้นในฐานะที่เราเป็นลูกหลานชาวใต้ เราจึงควรช่วยกันอนุรักษ์ภาษาไทยถิ่นใต้ วัฒนธรรมถิ่นใต้ ให้คงอยู่คู่ภาคใต้และประเทศไทยสืบไป

                                                                              ภูมิใจจังที่ฉันเกิดเป็นคนปักใต้

                                                                 เป็นคนไทยไม่มีอะไรถูกใจเท่านี้

                                                                 พระธาตุเมืองนครฯ สาดแสงสีทองผ่องศรี

                                                                ปกคลุมแผ่นดินนี้ให้สุขีชื่นบาน

                                                                ปักใต้แห่งนี้แผ่นดินที่มีตำนาน

                                                                                                             (เพลงภูมิใจใต้ ศิลปินเอกชัย ศรีวิชัย)

                                   พิมพ์เดือน 

 ***                                                            

ภาษาและวรรณกรรม วรรณกรรม