เลาเอี๋ยเจ้าอ๊าม

อรุณรัตน์ สรรเพ็ชร

พิพิธภัณฑ์เหมืองแร่ กะทู้  ภูเก็ต

 กำเนิดที่กะทู้  เมื่อ พ.ศ.๒๓๖๘

เลาเอี๋ย(เจ้าอ๊ามหรือเจ้าศาล) เป็นเทพประธานของศาลเจ้ากะทู้ หรือมีชื่อเรียกอีกชื่อว่า“พระเที่ยนหู้หง่วนโส่ย”เป็นเทพที่มากด้วยบารมี มีจิตใจดี เยือกเย็น เป็นผู้มียศฐาบรรดาศักดิ์ เลาเอี๋ยของศาลเจ้ากะทู้ อยู่ในลักษณะท่านั่ง สวมเครื่องแบบและสวมรองเท้าขุนนาง ไว้ผมเปียยาวผูกทั้ง ๒ ข้าง บนศีรษะสวมหมวกที่บ่งบอกถึงระดับของชั้นยศ มือซ้ายวางบนตัก ส่วนมือขวาแตะที่เข็มขัดประจำตำแหน่ง เท้าขวาวางบนสุนัข ส่วนเท้าซ้ายวางบนหลังไก่ ซึ่งสัตว์ทั้งสองชนิดนี้ถือเป็นของวิเศษคู่กายของเลาเอี๋ย

เลาเอี๋ย เทพประธานของศาลเจ้ากะทู้ มีประวัติตามคำบอกเล่าสืบต่อกันมาว่า มีคณะงิ้วเดินทางมาจากเมืองจีน มาเปิดแสดงที่บริเวณบ้านในทู (เดิมคือเมืองภูเก็จ)ของจังหวัดภูเก็ต ซึ่งในขณะนั้นหมู่บ้านในทู มีพี่น้องชาวจีนเข้ามาทำเหมืองแร่อยู่เป็นจำนวนมาก เพราะบริเวณพื้นที่รอบ ๆ บ้านในทูอุดมสมบูรณ์ไปด้วยแร่ดีบุก ทำให้คณะงิ้วสามารถเปิดการแสดงได้ทั้งปี แสดงให้เห็นถึงความรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจของหมู่บ้านในทูในขณะนั้น

จากความเชื่อ (believe) และความศรัทธาอันเหนียวแน่นในเรื่องของเทพเจ้า เทพยดาฟ้าดิน ตลอดจนเซียนต่าง ๆ รวมไปถึงบรรพบุรุษประจำตระกูล ที่ชาวจีนยังคงความศรัทธาไม่เสื่อมคลาย โดยมีศาลเจ้าเป็นศูนย์รวมจิตใจ ซึ่งชาวจีนเชื่อว่าหากกระทำหรือปฏิบัติต่อความเชื่อในทางที่ถูกที่ควร ความสุขก็จะเกิดตามมา คณะงิ้วจึงได้อัญเชิญองค์เลาเอี๋ยมาจากเมืองจีน เพื่อเป็นขวัญ กำลังใจ และแสดงถึงพลังแห่งความศรัทธาของพี่น้องชาวจีนที่มีต่อเทพเจ้า ซึ่งในเวลาต่อมาเมื่อคณะงิ้วเดินทางออกจากหมู่บ้านในทู ก็ได้มอบองค์เลาเอี๋ยที่อัญเชิญมาจากเมืองจีนไว้ให้เป็นเทพประธาน(เจ้าอ๊าม) ในศาลเจ้ากะทู้มาจนถึงปัจจุบัน.

บุคลานุกรม

สมชาติ คุณสนอง ให้สัมภาษณ์ อรุณรัตน์ สรรเพ็ชร ณ เทศบาลตำบลกะทู้ อำเภอกะทู้ จังหวัดภูเก็ต เมื่อวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๕๐

สมพร เกียรติตันสกุล ให้สัมภาษณ์ อรุณรัตน์ สรรเพ็ชร ณ ศาลเจ้ากะทู้ อำเภอกะทู้ จังหวัดภูเก็ต เมื่อวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๕๐

สัมฤทธิ์ เสาวลักษณากร ให้สัมภาษณ์ อรุณรัตน์ สรรเพ็ชร ณ เทศบาลตำบลกะทู้ อำเภอกะทู้ จังหวัดภูเก็ต เมื่อวันที่ ๓ เมษายน ๒๕๕๐

อัมพร ขันติวัฒน์ ให้สัมภาษณ์ อรุณรัตน์ สรรเพ็ชร ณ ศาลเจ้ากะทู้ อำเภอกะทู้ จังหวัดภูเก็ต เมื่อวันที่ ๓ เมษายน ๒๕๕๐

เอกรัตน์ ธีระธนารมณ์ ให้สัมภาษณ์ อรุณรัตน์ สรรเพ็ชร ณ เทศบาลตำบลกะทู้ อำเภอกะทู้ จังหวัดภูเก็ต เมื่อวันที่ ๕ เมษายน ๒๕๕๐

***

มนุษยศาสตร์ ความเชื่อ