Welcome to Phuket Data - ฮกเกี้ยน : น.พ.ประสิทธิ์ โกยศิริพงศ์

ฮกเกี้ยน : น.พ.ประสิทธิ์ โกยศิริพงศ์

เขียนโดย น.พ.ประสิทธิ์ โกยศิริพงศ์

เสาร์, 18 สิงหาคม 2012

.....ความรู้เกี่ยวกับฮกเกี้ยน.....
.......ชาวภูเก็ตที่มีเชื้อสายจีน..ส่วนใหญ่เป็นเชื้อสายฮกเกี้ยน..ผมจึงอยากเขียนเรื่องที่น่ารู้เกี่ยวกับฮกเกี้ยนให้เพื่อนๆได้อ่านหน่อย...
........ฮกเกี้ยนเป็นมณฑลที่อยู่ทิศตะวันออกเฉียงใต้ของจีน...มีชื่อเป็น...

จีนกลางว่า福建省(อ่านว่าฝูเจี้ยนเสิง..เสิงแปลว่ามณฑล)..เป็นมณฑลที่ติดทะเล..และอยู่ไกลเมืองหลวง..ประกอบกับมีภูมิประเทศเป็นภูเขา..จึงทำให้คนฮกเกี้ยนหนีออกนอกประเทศลงมาทางอุษาคเนย์ได้ง่าย..มณฑลฮกเกี้ยนมีพื้นที่ประมาณ1/5ของประเทศไทย..แต่มีประชากรร่วม40ล้านคน..
........ในภาษาอังกฤษเขาเรียกFujian Province..แต่Provinceในที่นี้หมายถึงมณฑลนะไม่ใช่จังหวัดแบบของเรา..
.........มณฑลฮกเกี้ยนมี9จังหวัด...ถ้าดูตามภาพประกอบก็คือ..1ฝูโจว(Fuzhuo Shi福州市)ที่เราเรียกว่าฮกจิว..เป็นเมืองหลวงของมณฑลนี้..2เซี่ยเหมิน(Xiamen Shi厦门市)ที่เราเรียกเอ้หมึงหรือเอ่หมึง..เป็นเมืองท่าสำคัญและเป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษของจีนเมืองหนึ่ง..และเป็นจังหวัดที่บรรพบุรุษชาวภูเก็ตอพยพมามากจังหวัดหนึ่ง..อากงอาม่าฝ่ายแม่ผมก็อพยพมาจากจังหวัดนี้เช่นกัน..3หลงเอี๋ยนซื่อ(Longyan Shi龙岩市)จังหวัดนี้พูดภาษาแคะหรือฮากกาและฮกเกี้ยน..แต่เป็นฮากกาถึงร้อยละ75..4นานผิงซื่อ(Nanping Shi南平市)พวกนี้พูดภาษาหมินเป่ย..เราฟังไม่ออกหรอก..ไว้ผมจะเล่าเรื่องภาษาในมรฑลนี้ให้ฟังอีกทีหลัง..5หนิงเต๋อซื่อ(Ningde Shi宁德市..หมายเหตุ..ตัวDเท่ากันต.เต่า..สระeออกเสียงเป็นเ-ออ)แถบนี้ก็พูดฮกจิว..
.........ค้างไว้แคี่นี้ก่อนนะ..คราวหน้าจะมาต่อให้..แต่เรื่องของฮกเกี้ยนนั้นยาวมาก..อยากมาเล่าให้ฟังต่อเนื่องให้เพื่อนๆได้รู้จักบ้านเกิดของบรรพบุรุษให้มากที่สุดครับ...

Photo: .....ความรู้เกี่ยวกับฮกเกี้ยน..... .......ชาวภูเก็ตที่มีเชื้อสายจีน..ส่วนใหญ่เป็นเชื้อสายฮกเกี้ยน..ผมจึงอยากเขียนเรื่องที่น่ารู้เกี่ยวกับฮกเกี้ยนให้เพื่อนๆได้อ่านหน่อย... ........ฮกเกี้ยนเป็นมณฑลที่อยู่ทิศตะวันออกเฉียงใต้ของจีน...มีชื่อเป็นจีนกลางว่า福建省(อ่านว่าฝูเจี้ยนเสิง..เสิงแปลว่ามณฑล)..เป็นมณฑลที่ติดทะเล..และอยู่ไกลเมืองหลวง..ประกอบกับมีภูมิประเทศเป็นภูเขา..จึงทำให้คนฮกเกี้ยนหนีออกนอกประเทศลงมาทางอุษาคเนย์ได้ง่าย..มณฑลฮกเกี้ยนมีพื้นที่ประมาณ1/5ของประเทศไทย..แต่มีประชากรร่วม40ล้านคน.. ........ในภาษาอังกฤษเขาเรียกFujian Province..แต่Provinceในที่นี้หมายถึงมณฑลนะไม่ใช่จังหวัดแบบของเรา.. .........มณฑลฮกเกี้ยนมี9จังหวัด...ถ้าดูตามภาพประกอบก็คือ..1ฝูโจว(Fuzhuo Shi福州市)ที่เราเรียกว่าฮกจิว..เป็นเมืองหลวงของมณฑลนี้..2เซี่ยเหมิน(Xiamen Shi厦门市)ที่เราเรียกเอ้หมึงหรือเอ่หมึง..เป็นเมืองท่าสำคัญและเป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษของจีนเมืองหนึ่ง..และเป็นจังหวัดที่บรรพบุรุษชาวภูเก็ตอพยพมามากจังหวัดหนึ่ง..อากงอาม่าฝ่ายแม่ผมก็อพยพมาจากจังหวัดนี้เช่นกัน..3หลงเอี๋ยนซื่อ(Longyan Shi龙岩市)จังหวัดนี้พูดภาษาแคะหรือฮากกาและฮกเกี้ยน..แต่เป็นฮากกาถึงร้อยละ75..4นานผิงซื่อ(Nanping Shi南平市)พวกนี้พูดภาษาหมินเป่ย..เราฟังไม่ออกหรอก..ไว้ผมจะเล่าเรื่องภาษาในมรฑลนี้ให้ฟังอีกทีหลัง..5หนิงเต๋อซื่อ(Ningde Shi宁德市..หมายเหตุ..ตัวDเท่ากันต.เต่า..สระeออกเสียงเป็นเ-ออ)แถบนี้ก็พูดฮกจิว.. .........ค้างไว้แคี่นี้ก่อนนะ..คราวหน้าจะมาต่อให้..แต่เรื่องของฮกเกี้ยนนั้นยาวมาก..อยากมาเล่าให้ฟังต่อเนื่องให้เพื่อนๆได้รู้จักบ้านเกิดของบรรพบุรุษให้มากที่สุดครับ...

July 26

.....ความรู้เกี่ยวกับฮกเกี้ยน(ตอนที่2)....
...6.ผูเเถียนซื่อ(Putian Shi莆田市)เป็นแหล่งสินค้าเลียนแบบของรองเท้าชื่อดังหลายยี่ห้อและมีคุณภาพดีเสียด้วย..และเนื่องจากเป็นเมืองท่า..เลยเป็นที่ตั้งของโรงงานหลายประเภท..ภาษาที่พูดเป็นเรียกผู่เซี่ยนหมิ...

นและภาษาฮกจิว..7ฉวนโจวซื่อ(Quanzhou Shi泉州市)..เป็นจังหวัดสำคัญที่เป็นต้นกำเหนิดชาวฮกเกี้ยนภูเก็ตอีก1แห่ง..คนภูเก็ตรู้จักในนาม"จ่วนจิ๊ว"..จ่วนจิ๊วเป็นจังหวัดที่มีประชากรมากที่สุดของมณฑลฮกเกี้ยนคือ8ล้านกว่าคน..ในสมัยราชวงศ์ซ่ง(คศ960-1279)และราชวงศ์หยวน(1279-1368)..จ่วนจิ๊วหรือฉวนโจวเป็นเมืองท่าที่ใหญ่ที่สุดในเอเซียและอันดับต้นๆของโลก..เป็นที่ๆนายพลเจิ้งเหอ(ซำโปกง)ออกเดินทางทางทะเล..บรรพบุรุษชาวภูเก็ตก็ใช้ท่าเรือของที่นี่เดินทางกระจายไปทั่วอุษาคเนย..ภาษาที่ใช้ก็เช่นเดียวกับฮกเกี้ยนที่เราใช้ในภูเก็ต..ตระกูลของเตี่ยผมก็มาจากจังหวัดนี้ครับ..8ซ้านหมิงซื่อ(Sanming Shi三明市)..เป็นส่วนของฮกเกี้ยนตะวันตกที่เรียกว่าหมินซี..พื้นที่มาก80%เป็นภูเขา..มีการใช้ภาษาฮากกาด้วย..9.จางโจวซื่อ((Zhangzhou Shi漳州市)..เป็นอีกจังหวัดต้นกำเหนิดของชาวภูเก็ต..ประชากรประมาณ5ล้านคน..ใช้ภาษาเดียวกับฮกเกี้ยนภูเก็ต(หมินหนาน-ไว้ค่อยอธิบายในเรื่องภาษาของมณฑลนี้)..เป็นจังหวัดที่อยู่ทิศใต้สุดของมณฑลนี้..และมีทางออกทางทะเลที่สดวกต่อการอพยพสู่อุษาคเนย์..

Photo: .....ความรู้เกี่ยวกับฮกเกี้ยน(ตอนที่2).... ...6.ผูเเถียนซื่อ(Putian Shi莆田市)เป็นแหล่งสินค้าเลียนแบบของรองเท้าชื่อดังหลายยี่ห้อและมีคุณภาพดีเสียด้วย..และเนื่องจากเป็นเมืองท่า..เลยเป็นที่ตั้งของโรงงานหลายประเภท..ภาษาที่พูดเป็นเรียกผู่เซี่ยนหมินและภาษาฮกจิว..7ฉวนโจวซื่อ(Quanzhou Shi泉州市)..เป็นจังหวัดสำคัญที่เป็นต้นกำเหนิดชาวฮกเกี้ยนภูเก็ตอีก1แห่ง..คนภูเก็ตรู้จักในนาม"จ่วนจิ๊ว"..จ่วนจิ๊วเป็นจังหวัดที่มีประชากรมากที่สุดของมณฑลฮกเกี้ยนคือ8ล้านกว่าคน..ในสมัยราชวงศ์ซ่ง(คศ960-1279)และราชวงศ์หยวน(1279-1368)..จ่วนจิ๊วหรือฉวนโจวเป็นเมืองท่าที่ใหญ่ที่สุดในเอเซียและอันดับต้นๆของโลก..เป็นที่ๆนายพลเจิ้งเหอ(ซำโปกง)ออกเดินทางทางทะเล..บรรพบุรุษชาวภูเก็ตก็ใช้ท่าเรือของที่นี่เดินทางกระจายไปทั่วอุษาคเนย..ภาษาที่ใช้ก็เช่นเดียวกับฮกเกี้ยนที่เราใช้ในภูเก็ต..ตระกูลของเตี่ยผมก็มาจากจังหวัดนี้ครับ..8ซ้านหมิงซื่อ(Sanming Shi三明市)..เป็นส่วนของฮกเกี้ยนตะวันตกที่เรียกว่าหมินซี..พื้นที่มาก80%เป็นภูเขา..มีการใช้ภาษาฮากกาด้วย..9.จางโจวซื่อ((Zhangzhou Shi漳州市)..เป็นอีกจังหวัดต้นกำเหนิดของชาวภูเก็ต..ประชากรประมาณ5ล้านคน..ใช้ภาษาเดียวกับฮกเกี้ยนภูเก็ต(หมินหนาน-ไว้ค่อยอธิบายในเรื่องภาษาของมณฑลนี้)..เป็นจังหวัดที่อยู่ทิศใต้สุดของมณฑลนี้..และมีทางออกทางทะเลที่สดวกต่อการอพยพสู่อุษาคเนย์..

July 26

....ความรู้เกี่ยวกับฮกเกี้ยน(ตอนที่3..เรื่องภาษาหมิ่น...
.....เขาเรียกคนในมณฑลฮกเกี้ยนว่า"หมิ่น"...มีวลีโบราณอยู่ท่อนหนึ่งพูดว่า.."八山一水一分田-ป๊ะซ้านอิ๊สุ่ยอิ๊เฟิ้นเถียน"..แปลว่าเขาแปดส่วนน้ำหนึ่งส่วนนาหนึ่งส่วน"..หมายความว่าภูมิประเทศของมณฑลฮ...

กเกี้ยนมีเขาเสียแปดส่วน..อีก2ส่วนเป็นนาและน้ำ..
.....จากลักษณะภูมิประเทศเช่นนี้..เราคงจินตนาการได้ว่า..ในสมัยโบราณที่คนยังอยู่น้อย..การคมนาคมไม่สะดวก..คนขาดการเดินทางไปมาหาสู่กัน..แต่ละภูมิภาคเลยพัฒนาภาษษถิ่นของตัวเอง..ประกอบกับลักษณะภูเขาลำเนาไพร..จึงมีคนจากภาคอื่นอพยพหนีภัยสงครามเข้ามาอยู่..ทำให้ภาษาที่ใช้ในฮกเกี้ยนในแต่ละภาคมีความแตกต่างกัน....
.....ภาษาฮกเกี้ยนที่เราใช้กันอยู่จะเรียกให้ถูกต้องต้องเรียกว่าถาษาหมินหนาน(閩南語)..ใช้กันมากใน3จังหวัดภาคใต้สุดคือฉวนโจว.เซี่ยเหมิน.และจางโจว(泉州市.厦门市.漳州市)..นอกนั้นยังเป็นภาษาถิ่นหลักของเกาะใต้หวัน..คนที่พูดภาษานี้เขาเรียกว่าฮกโล่福佬人(ฝุเหลาเหริน)..
.....คนมณฑลฮกเกี้ยนที่อยู่ภาคตะวันออกและภาคเหนือประกอบด้วยฝุเจา.หนิงเต๋อ.และหนานผิง(福州市.宁德市. 南平市)..กลุ่มนี้เขาพูดภาษาฮกจิว..ในเมืองไทยคนฮกจิวอยู่กันมากที่อำเภอนาบอนจังหวัดนครศรีธรรมราช..ในอดีตของภูเก็ต..เจ้าของร้ากาแฟ..ร้านคั่วเม็ดกาแฟเกือบทั้งหมดเป็นคนพูดภาษาฮกจิว..
.....คนมณฑลฮกเกี้ยนที่อยู่ทิศตะวันตก..ส่วนใหญ่เป็นคนจีนแคะที่พูดภาษาฮากกา..ได้แก่จังหวัดซ้านหมิงและหลงเอี๋ยน(三明市.龙岩市)..ภาษาฮากกาไม่นับเป็นภาษาในตระกูลหมิ่น..คนฮากกาเป็นคนอพยพมาจากภาคกลางของจีนมาอยู่ในหลายมณฑลของจีนรวมทั้งฮกเกี้ยน...
.....ภาษาหมิ่นที่ใช้พูดนอกมณฑลฮกเกี้ยนก็คือภาษาชุ้งเหวิน瓊文话(ชุ้งเหวินหั้ว)..หรือภาษาไหหลำที่ใช้บนเกาะไหหลำนั่นเอง..
.....นอกจากนั้นยังมีภาษาผู่เซี่ยน莆仙话(ผู่เซี่ยนหั้ว)..ที่เป็นภาษาหมิ่นที่ใช้พูดในจังหวัดผู่เถียน莆田市(ผู่เถียนซื่อ)..
.....ส่วนชาวแต้จิ๋วก็เป็นคนหมินหนานที่อพยพไปทางใต้..ไปอยู่ทางทิศเหนือของมณฑลกวางตุ้งเมื่อนานมาแล้ว..ด้วยสภาพภูมิประเทศที่เป็นภูเขา..เลยตัดขาดจากถิ่นเดิมที่เคยอยู่..ภาษาหมิ่นที่ติดตัวไปด้วยถูกปนกับภาษาถิ่นที่อยู่พัฒนากลายเป็นภาษาแต้จิ๋วของตัวเองขึ้นมาแทน..แต่ก็ฟังกันรู้เรื่อง..คล้ายไทยกับลาวนี่แหละ..
......วันนี้ขอรับใช้เพื่อนๆแค่นี้ก่อน..ถ้าท่านใดจะช่วยเสริมหรือแก้ไขให้ถูกต้องกว่าเดิมก็อย่าได้เกรงใจ..ช่วยคอมเม้นท์เข้ามาด้วยนะ..จะขอบพระคุณอย่างสูง..เพื่อพวกเราจะได้รู้เรื่องของบรรพบุรุษอย่างถูกต้อง