ผมมักได้รับคำถามเสมอว่า ตอนนี้โลกเราเข้าสู่ยุคหุ่นยนต์แล้วหรือยัง? ...ทั้งนี้เนื่องจากสาธารณะชนได้เห็นสิ่งประดิษฐ์หุ่นยนต์มากมายทั้งที่มีการประยุกต์ใช้งานจริงและหุ่นยนต์ทดลองที่มีศักยภาพสูง ที่จริงคำถามนี้ตอบค่อนข้างยากขึ้นอยู่กับว่าผู้ตอบคือใคร ผมจึงขออนุญาติให้มุมมองในฐานะเป็นผู้หนึ่งที่สนใจวิจัยในสาขานี้นะครับ                เริ่มต้นตั้งแต่ช่วงที่ผมศึกษาอยู่ที่มหาวิทยาเทคโนโลยีพระจอมเกล้า ธนบุรี เมื่อ 30 กว่าปีก่อน สมัยนั้นความรู้ความเข้าใจศาสตร์ทางด้านหุ่นยนต์ยังมีน้อยมาก แต่ก็มีกล่มนักวิจัยไม่น้อยเลยที่ต้องการสร้างหุ่นยนต์ที่มีลักษณะคล้ายมนุษย์ (Humanoid) เราเชื่อว่าหุ่นยนต์ที่จะมาอยู่กับเรา จำเป็นต้องมีรูปร่างเหมือนกับเราบ้างเพื่อความสบายใจ หรือเป็นเพราะเราดูภาพยนต์ไซไฟมากเกินไป แม้กระทั่งเราอาจลืมไปว่ามีพื้นฐานหลายอย่างของสิ่งที่มีชีวิตอันประกอบไปด้วยอนุมูลไฮโดรคาร์บอนนั้นแตกต่างจากชิ้นส่วนโลหะและพลาสติก ผสมผสานกับการควบคุมการทำงานของสองคอมพิวเตอร์ที่ทำมาจากซิลิกอน        แต่ ณ.วันนี้ สหวิทยาการได้ถูกพัฒนาขึ้น จนทำให้หุ่นยนต์มีสมรรถนะและพฤติกรรมใกล้เคียงกับมนุษย์ ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) ที่นักวิชาการรุ่นแรกๆคิดว่าเป็นเพียงเทคนิค “Induction”: การสรุปจากข้อมูลที่มีอยู่ เช่นเดียวกับการทำ “Curve Fitting” ทางคณิตศาสตร์เพื่อหาความสัมพันธ์ของพารามิเตอร์ในระบบพลศาสตร์ที่ยังไม่มีทฤษฎีทางฟิสิกส์อธิบายอย่างชัดเจน ปัจจุบันแนวคิดของ Prof. Minsky จาก MIT’s AI Laboratory ทั้ง 270 อย่างนั้นได้เปิดศักราชปัญญาประดิษฐ์ ในแนวทาง “Deduction” คือค้นหาความรู้ “ใหม่” จากความรู้เดิม แม้ไม่มีใครบอกได้ว่าวิธีการที่ ปัญญาประดิษฐ์ใช้นั้น เหมือนกับสมองมนุษย์หรือไม่? เพราะยังไม่มีใครรู้จริงว่าสมองมนุษย์ทำงานอย่างไร แต่อย่างน้อยประชากรหุ่นยนต์รุ่นใหม่ที่ “คิดเป็น” ได้เกิดขึ้นแล้ว ภายใน 100 ปีข้างหน้า อาจเป็นไปได้ว่าสมองหุ่นยนต์เหล่านี้จะมาช่วยอธิบายว่าสมองมนุษย์มีกลไกทำงานสร้างความฉลาดเช่นไร

       หลายคนประหลาดใจว่าทำไมนักวิจัยหุ่นยนต์ถึงได้ตื่นเต้นนักหนาเมื่อได้เห็น หุ่นยนต์อัตโนมัติเตะฟุตบอลแข่งกันได้โดยผ่านการตัดสินใจของตัวเองที่มนุษย์มิได้เข้าไปเกี่ยวข้องด้วยเลย ผมขอตอบแทนว่า นี้เป็นก้าวแรกที่สำคัญอันจะนำไปสู่สิ่งที่ผมกล่าวถึงข้างต้น ซึ่งมิได้แตกต่างจากความรู้สึกที่ได้เห็นการบินเที่ยวแรกเพียง 50 เมตร ของเครื่องบินพี่น้องตระกูลไรท์ ผมเชื่อว่าโลกเราเข้าสู่ยุคหุ่นยนต์แล้วในปี 2010 นี้แล้วครับ หากแต่เป็นเพียงจุดเริ่มต้นที่ยังต้องอาศัยการพัฒนาอีกมากมาย กว่าประชากรหุ่นยนต์จะมาอยู่ร่วมกับลูกหลานของเราได้
       ในมิติของการผลิตอุตสาหกกรม เทคโนโลยีการผลิตอัตโนมัติ/หุ่นยนต์ และการสื่อสารผ่านอินเตอร์เนต ได้รับการยอมรับว่าเป็นปัจจัยสำคัญในการเพิ่มผลิตภาพ (Productivity) ทำให้ได้ผลิตภัณท์ที่มีคุณภาพสูงราคาถูกลง คนงานไม่ต้องเผชิญกับงานอันตรายต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ฝุ่นละออง สารเคมี หรือกัมมันตภาพรังสี คุณภาพชีวิตดีขึ้น
       หุ่นยนต์ยังมีบทบาทสำคัญในอุปกรณ์แพทย์ด้าน Minimal Invasive Surgery ซึ่งเป็นงานผ่าตัดที่ต้องการความถูกต้องสูงและต้องสัมผัสโดยตรงกับเนื้อเยื่อและอวัยวะมนุษย์ ลงมีดผ่าตัดพลาดไปแล้วจะโยนชิ้นงานทิ้งไปเช่นเดียวกันกับงานอุตสาหกรรมคงไม่ได้ การเปิดแผลเพียงเล็กน้อยนี้นี่เองที่ให้คุณประโยชน์สูงกล่าวคือ ความเจ็บปวดของคนไข้ลดน้อยลง การสูญเสียโลหิตไม่มาก การฟื้นตัวสามารถกลับไปดำรงชีพเหมือนปกติก็เร็วขึ้นด้วย หุ่นยนต์ช่วยเพื่ม “Clinical Capability” เทคนิคการผ่าตัดแบบ Laparoscopic ด้วยมือ
       
       นอกจากนี้ Dexterity ของปลายแขนกลและมือหุ่นยนต์ช่วยให้แพทย์สามารถกำหนดเส้นทางการเคลื่อนที่ของอุปกรณ์ผ่าตัดที่ซับซ้อนมากๆได้โดยง่าย อีกทั้งหากต้องให้ทำซ้ำเส้นทางเดิมก็ง่ายมากเพราะข้อมูลการเคลื่อนที่ต่างๆถูกบันทึกไว้ในคอมพิวเตอร์อยู่ทุกขณะ หุ่นยนต์ประเภทนี้สามารถเปิดแผลได้เล็กสุดเพียง 1-2 ซ.ม เท่านั้น ตัวอย่างเช่นการผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมากที่กำลังแพร่หลายในชายไทยอายุเกิน 50 ปีขึ้นไป เทคโนโลยีหุ่นยนต์ได้รับการพัฒนาขึ้นเป็น “ทีมงาน” ร่วมกับมืออาชีพทางการแพทย์ อุปกรณ์ประเภท Human-Machine Interface เช่น Voice Controlled, Hand-Eye และ Head Mounted Device กำลังได้รับความสนใจอย่างยิ่งในหุ่นยนต์ทางการแพทย์ครับ

อ้างอิง

http://www.norsorpor.com/ข่าว/n2042304/กนป.%20อนุมัติร่างตัวชี้วัด%20วางเป้าปฏิรูปการศึกษารอบ%202