หอวัตถุล้ำค่าวัดฝ่าเหมินซื่อ

法门奇珍宝馆

——4A （#1）

คืนวันที่ 24 สิงหาคม 1981 เกิดฝนตกหนัก เป็นเหตุให้องค์เจดีย์เกิดรอยแตกร้าว และในที่สุดซีกตะวันออกเฉียงเหนือขององค์เจดีย์ก็แยกออกและทรุดตัวลงมา ส่วนซีกด้านตะวันตกเฉียงใต้นั้น เอียงตัวแต่ยังคงสามารถตั้งอยู่ได้ การทรุดตัวในลักษณะนี้ไม่ค่อยมีให้เห็นนัก... ทางด้านการซ่อมแซม มีการพิจาณาว่า ควรจะรักษาสภาพเจดีย์ครึ่งซีกที่มีประวัติกว่าพันปีนี้ไว้ หรือว่า ควรจะรื้อออกแล้วสร้างใหม่ทั้งองค์... เนื่องจากเนื้อเจดีย์เป็นอิฐดิบที่ไม่ผ่านการเผา การรักษาสภาพเจดีย์ครึ่งซีกนี้ไว้จึงเป็นเรื่องยาก ในที่สุดรัฐบาลจึงตัดสินใจให้สร้างเจดีย์องค์ใหม่ขึ้นแทน... และจากการรื้อถอนซากเจดีย์นี้เอง ทำให้ได้พบความลับกว่าพันปีที่ซ่อนตัวอยู่ใต้ฐานเจดีย์โดยบังเอิญ...

ซากเจดีย์

ใต้ฐานเจดีย์เป็นที่ซ่อนของห้องลับ 3 ห้อง ในห้องลับเหล่านั้นบรรจุไว้ด้วยสมบัติล้ำค่าต่างๆ มากมาย... สมบัติที่สูงค่าที่สุดที่ค้นพบก็คือ พระบรมสารีริกธาตุข้อนิ้วพระหัตถ์ขององค์สัมมาสัมพุทธเจ้า... นอกจากนั้นยังพบเจดีย์ทองแดง หีบล้ำค่า 8 ชั้น ไม้เท้าพระธรรมชั้นยศสูงสุด เครื่องเคลือบยุคถัง แพรไหมกว่า 700 ชิ้น เหรียญโบราณกว่าสองหมื่นเหรียญ ฯลฯ... ด้วยสมบัติล้ำค่าจำนวนมากที่ขุดพบนี้เอง จึงนำไปสู่การสร้างสถานที่เฉพาะสำหรับเก็บรักษาและจัดแสดงเพื่อประโยชน์ทางการศึกษา... "หอวัตถุล้ำค่าวัดฝ่าเหมินซื่อ" 法门奇珍宝馆 หรือ "พิพิธภัณฑ์วัดฝ่าเหมินซื่อ" 法门寺博物馆 แห่งนี้

ฐานเจดีย์ แสดงตำแหน่งห้องลับใต้ดิน

การรื้อถอนเริ่มต้นขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์ 1987... ในระหว่างงานรื้อฐานราก ต้นเมษายนปีเดียวกัน ก็พบแผ่นหินหยกขาวภายใต้กองฝุ่น เมื่อปัดเช็ดฝุ่นดินที่เกาะอยู่ออก ด้านบนก็ปรากฏลายสลักนูนสูงรูปสิงโต... ทางเข้าห้องลับใต้ดินอยู่หลังแผ่นหินนี้

เจ้าหน้าที่เคลื่อนประตูชั้นแรกออกด้วยความระมัดระวัง เมื่อประตูถูกเปิดออกกลิ่นอับชื้นของราก็พวยพุ่งออกมา เบื้องล่างเป็นอุโมงค์มืด ผนังหินอ่อนสีดำ ด้วยเวลาที่ยาวนานทำให้ผนังหินมีรอยกระดำกระด่าง... บนทางเดินถูกโรยไว้ด้วยเหรียญเงินโบราณจำนวนมาก นับแล้วกว่า 27,000 เหรียญ... ผนังฝั่งตะวันออก ปรากฏกลุ่มตัวอักษรลึกลับสีขาวสลักอยู่หลายแถว จนปัจจุบันก็ยังไม่มีใครถอดความออก... ปลายอุโมงค์มีศิลาจารึกตั้งอยู่ 2 แท่น บนแผ่นศิลามีอักษรจารึกไว้ นับรวมได้กว่า 900 ตัว แท่นหนึ่งเป็นศิลาบันทึกเหตุการณ์ ส่วนอีกแท่นคือบัญชีรายการสิ่งของ

ทางเข้าห้องลับใต้ดิน (จำลอง)

เมื่อย้ายศิลาจารึกสองแท่นออกไป ก็พบกับประตูชั้นที่ 2 สองฝั่งของบานประตูหินแกะสลักเป็นรูปพระโพธิสัตว์ไว้อย่างสวยงาม นี่คือห้องหน้า ด้านในห้องหน้าจัดเรียงอาภรณ์แพรไหมไว้อย่างเป็นระเบียบ แม้จะผ่านเวลากว่าพันปี ลวดลายที่ทำจากเส้นทองคำ ทำให้แพรพรรณเหล่านั้นยังคงสดใสเป็นประกาย... ท้ายห้องหน้ามีเจดีย์หินอ่อนสีขาวสูง 80 ซ.ม. ทั้งสี่ด้านขององค์เจดีย์เป็นลายสลักนูนสูงทาสี เจดีย์นี้ถูกเรียกว่า "เจดีย์พระเจ้าอโศก" ด้านในเจดีย์นี้ยังมีเจดีย์ทองแดงเลี่ยมทองอีกองค์หนึ่ง ข้างในมีโลงเงินเลี่ยมทอง ในโลงนี้ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุจำลององค์ที่ 4 (เรียงตามลำดับการค้นพบ)... ด้านหลังของเจดีย์นี้เป็นประตูหินอีกหนึ่งชั้น

"เจดีย์พระเจ้าอโศก"

ประตูชั้นที่ 3 นำไปสู่ห้องกลางของกรุ ห้องนี้เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า กลางห้องมีแท่นเชิญวิญญาณหินอ่อนสีขาวตั้งอยู่ ในแท่นนี้พบหีบเหล็ก 1 หีบใส่กุญแจเหล็กขนาดใหญ่ไว้... หีบอื่นปรากฏอยู่ในรายการบัญชีบนแท่นจารึกปากทางเข้า แต่หีบเหล็กนี้กลับไม่มีปรากฏในรายการบัญชี ทั้งยังมีการใส่กุญแจขนาดใหญ่ไว้อย่างแน่นหนา คณะสำรวจจึงใช้เครื่อง X-Ray เข้าช่วย พบว่าด้านในมีวัตถุแปลกปลอมที่ระบุชัดไม่ได้... เมื่อเปิดหีบดังกล่าวออก ก็พบว่ายังมีหีบซ้อนลงไปอีกทั้งหมด 4 ชั้น ชั้นในสุดเป็นโลงเงินเลี่ยมทองขนาดเล็ก ในโลงเล็กนี้ประดิษฐานไว้ด้วยพระบรมสารีริกธาตุจำลององค์ที่ 2...

โลงเงินเลี่ยมทองที่ประดิษฐาน
พระบรมสารีริกธาตุจำลององค์ที่ 2

หลังแท่นเชิญวิญญาณนี้ยังมีประตูหินอีกชั้นหนึ่ง ประตูชั้นที่ 4 เป็นทางเข้าสู่ห้องหลังประตูชั้นนี้กลับไม่ได้ใส่กุญแจ ในห้องนี้เองพบวัตถุโบราณล้ำค่ามากมาย ทั้งยังค้นพบพระบรมสารีริกธาตุอีก 2 พระองค์ในห้องนี้... ในห้องนี้พบหีบ 8 ชั้นวางอยู่ที่มุมหนึ่งของห้อง

หีบ 7 ชั้น

(เดิมมี 8 ชั้น แต่ชั้นนอกสุดเสียหายไป)

หีบที่พบในมุมห้องหลังค่อยๆ ถูกเปิดออก... ด้านในพบหีบขนาดลดหลั่นลงไปซ้อนอยู่อีก 7 ชั้น ด้านนอกของหีบแต่ละชั้นถูกประดับประดาอย่างวิจิตร มีการเลี่ยมเงินและทอง แกะสลักลวดลาย ประดับไข่มุกและอัญมณีล้ำค่ารอบตัวหีบ... ชั้นที่ 8 ชั้นสุดท้ายเป็นเจดีย์ทองคำบริสุทธิ์ ด้านในปรากฏท่อนเงินรูปร่างคล้ายนิ้วมือ ด้านนอกยังมีวัตถุสีขาวมุก ทีมสำรวจต่างตกตะลึงเพราะเข้าใจว่า นี่คือพระบรมสารีริกธาตุที่ร่ำลือกัน... แต่หลังจากตรวจสอบแล้ว พบว่านี่เป็นพระบรมสารีริกธาตุจำลององค์ที่ 1 เป็นพระองค์แรกใน 4 พระองค์ที่ค้นพบในกรุแห่งนี้

พระบรมสารีริกธาตุพระองค์ที่ 1
(องค์จำลอง)

ทีมเจ้าหน้าที่เร่งเคลียร์พื้นที่ในห้องหลังตลอดคืน วัตถุโบราณล้ำค่าต่างๆ ได้ถูกส่งต่อเป็นทอดๆ ออกไปด้านนอกอย่างระมัดระวัง ในขณะที่งานเคลียร์พื้นที่กำลังจะสิ้นสุดลง เจ้าหน้าที่ก็สังเกตเห็นผนังดินด้านหนึ่งมีร่องรอยผิดปกติ การสังเกตนี้นำไปสู่การค้นพบแท่นบูชาลับแท่นหนึ่ง ในแท่นลับนี้มีกล่องซ่อนอยู่... เพราะเหตุใดกล่องใบนี้จึงถูกแยกฝังซ่อนไว้ต่างหาก กล่องใบนี้จึงได้รับความสนใจจากทีมงานเป็นอย่างมาก

โลงแก้วชั้นนอกและโลงหยกขาวชั้นในที่ประดิษฐาน
พระบรมสารีริกธาตุพระองค์ที่ 3 (พระองค์จริง)

เมื่อเปิดกล่องนี้ออก พบว่าด้านในมีกล่องซ้อนลงไปอีก 4 ชั้น ชั้นก่อนสุดท้ายเป็นรูปโลงแก้วฝังอัญมณี ด้านในโลงแก้วชั้นนอกนี้ เป็นโลงชั้นในขนาดเล็กทำด้วยหินอ่อนสีขาว... ข้างในบรรจุท่อนวัตถุรูปร่างคล้ายกระดูกนิ้วมือ... หลังจากตรวจสอบอย่างรัดกุมแล้วพบว่า นี่เป็นกระดูกนิ้วมือมนุษย์... เมื่ออ้างอิงกับบันทึกโบราณต่างๆ ทำให้มั่นใจได้ว่า... นี่คือ พระบรมสารีริกธาตุข้อนิ้วพระหัตถ์พระองค์จริงขององค์สัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์เดียวที่หลงเหลืออยู่ในปัจจุบัน (เป็นพระองค์ที่ 3 ตามลำดับการค้นพบในกรุใต้เจดีย์แห่งนี้)

พระบรมสารีริกธาตุข้อนิ้วพระหัตถ์ 4 พระองค์

โดยสรุป ในห้องลับใต้ฐานเจดีย์ฝ่าเหมินซื่อนี้ ได้มีการค้นพบพระบรมสารีริกธาตุทั้งหมด 4 พระองค์ เป็นพระองค์จริง 1 พระองค์ และองค์จำลองจากหินหยก 3 พระองค์... วงการพระพุทธศาสนาจีนถือพระองค์จำลองเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์และให้ความสำคัญไม่ต่างไปจากพระบรมสารีริกธาตุพระองค์จริง...

สมบัติล้ำค่าในห้องลับใต้เจดีย์วัดฝ่าเหมินซื่อมีมากมาย มีหลายชิ้นที่วิจิตรงดงามและถูกขึ้นบัญชีเป็นวัตถุโบราณสำคัญของชาติ สำหรับนักล่าพิพิธภัณฑ์ที่จะเดินทางไปซีอานแล้ว ที่นี่น่าสนใจทีเดียวหละ... ขอแยกเนื้อหาเป็นสองตอนดีกว่า

หมายเหตุ
- อ้างอิง 《西安经典旅游向导》，西安出版社，2007
- ข้อมูลจาก 百度.com
- รูปทั้งหมดในหน้าบล็อกนี้มาจาก baidu.com